ROZDZIAŁ 14.
O naturze pięciu klas zwierząt
1. O naturze pięciu klas zwierząt (gospend) mówi się w objawieniu, że kiedy pradawny wół umarł, tam, gdzie znalazł się jego szpik, wyrosło pięćdziesiąt pięć gatunków zboża i dwanaście gatunków roślin leczniczych ; mówi się że ze szpiku jest każde oddzielne stworzenie, każda pojedyncza rzecz, z każdej pojednynczej cząstki znajdującej się w szpiku.
2. Z rogów powstał groch (mijuk), z nosa por, z krwi winorośl, z której robią wino — dlatego wino zwiększa ilość krwi — z płuc zioło ruty, tymianek z serca, który chroni serce przed dusznością, i tak samo powstała każda z pozostałych roślin leczniczych, jak ujawniono w Aweście.
3. Nasienie wołu zostało przeniesione w sferę księżycową; tam zostało dokładnie oczyszczone i wydało na świat różnorodne gatunki zwierząt.
4. Najpierw dwa woły, jednego samca i jedną samicę, a potem jedna para z każdego gatunku została wpuszczona na ziemię i była dostrzegalna w Iranwedż jako wielka na Hasar („milę”), która jest jak Parasang (‚liga’); jak mówią, że ze względu na wartość wołu został on stworzony dwukrotnie, raz jako wół, raz jako wielorakie gatunki zwierząt.
5. Te stworzenia Tysiąc dni i nocy nie jadły, pijąc najpierw tylko wodę, a potem jadły jedynie zioła (aurwary).
6. Następnie powstały z nich trzy klasy (kardak) zwierząt, jak mówią, najpierw były kozy i owce, potem wielbłądy i świnie, a potem konie i osły.
7. Mowią także, że najpierw stworzono te z nich nadające się do wypasu i utrzymania w dolinie (lai); drugie stworzone zwierzęta żyjące na szczytach wzgórz (sar-i dez), i te które są podróżnikami szerokich równin, a nawyków (nihadak) nie uczy się ich batem; Jako trzecie stworzone zostały te, które mieszkały w wodzie.
8. Jeśli chodzi o rodzaje (khadunak), pierwszy rodzaj to ten, w którego stopa jest rozdzielona na dwie części i nadaje się do wypasu; z których wielbłąd większy od konia choć mniejszy niż źrebię gdy nowo narodzony.
9. Drugi rodzaj to osłowate, z których szybki koń jest największy, a osioł najmniejszy.
10. Trzeci rodzaj to zwierzęta z pięciodzielną łapą, z których pies jest największy, a kot cyweta najmniejszy.
11. Czwarty rodzaj to zwierzęta latające, z których gryf o trzech natur ach jest największy, a zięba najmniejsza.
12. Piąty rodzaj to rodzaj zwierząt to żyjące w wodach, z którego ryba Kar jest największa, a Nemadu najmniejsza.
13. Te pięć rodzajów podzielono na dwieście osiemdziesiąt dwa gatunki (sardak).
14. Pierwsze to pięć gatunków kóz: osioł, koza mleczna, kozioł górski, jelonek i koza pospolita.
15. Drugie, pięć gatunków owiec, ta z ogonem, ta, która nie ma ogona, owca psia, wodna i owca kuriszk, pół-owca, pół-koń z wielkim rogiem; posiada majestat podobny do konia i używają go głównie jako rumaka (bara), ponieważ mówi się, że Manusczihar trzymał Kurszka jako rumaka.
16. Trzecie to, dwa gatunki wielbłądów, górski i nadający się do wypasu; bo jeden jest godny trzymania w górach, a drugi na równinie; są jednogarbne i dwugarbne.
17. Czwarte to, piętnaście gatunków wołów, biały, błotny, czerwony, żółty, czarny i pstrokaty, łoś, bawół, wół lamparci i wielbłądzi, wół żujący ryby, wół z Farsu, Kajau i inne gatunki wołu.
18. Piąte to, osiem gatunków koni: arabski, perski, muł, osioł, dziki osioł (gor), hipopotam (asp-i avi) i inne gatunki koni.
19. Szóste to, dziesięć gatunków psów, pies pasterski, pies wiejski, który jest opiekunem domu, ogar pełnej krwi, smukły pies gończy, bóbr wodny, i ten które nazywają psem wodnym (wydra), lisem, ichneumonem (rasu), jeż, którego nazywają „ciernistym grzbietem”, jeżozwierz i kota-cyweta; z których dwa gatunki to te przyzwyczajone do nor, jeden lis, a drugi ichneumon; a przyzwyczajone do dżungli są takie jak jeżozwierz, który ma kolce na grzbiecie, i jeż, który jest doń podobny.
20. Siódme to, pięć gatunków zająca czarnego; dwa są dzikimi gatunkami, jeden mieszka w norze, a drugi w dżungli.
21. Ósme to, osiem gatunków łasicy; kuna, czarna kuna, wiewiórka, gronostaj bez, gronostaj biały i inne gatunki łasic.
22. Dziewiąte to, osiem gatunków zwierząt piżmowych; jedne to te, które rozpoznaje się po jego piżmie, to zwierzę z piżmem w torbie, w którego zapach jest przyjemny, bisz-piżmo, które zjada bisz-zioło, czarne piżmo, które jest wrogiem węża, które jest licznie w rzekach i inne gatunki zwierząt piżmowych.
23. Dziesiąty sto dziesięć gatunków ptaków; latające stworzenia (vey=vai), takie jak ptak gryf, Karszipta, orzeł, Kahrkas, sępy, wrona, Arda, żuraw, a dziesiąte to nietoperz. 24. Są dwa z nich, które mają mleko w piersi i karmią nim młode. Są gryfy i nietoperze, które latają w nocy; jak mówią, nietoperze dzielą się na trzy rasy (sardak), rasy (ayina) psa, ptaka i piżmowego; te co lecą jak ptak, te które mają wiele zębów jak pies i te które mieszkają w norach jak piżmoszczur.
25. Te sto dziesięć gatunków ptaków jest podzielonych na osiem grup (khaduinak), przeważnie tak rozproszonych, jak wtedy, gdy człowiek rozsiewa nasienie i upuszcza je w palcach na ziemię, duże, średnie i małe.
26. Jedenasty to, ryby które zostały stworzone w dziesięciu gatunkach; najpierw ryby Arizh, Arzuva, Arzuka, Marzuka i inne nazwane w Aweście.
27. Następnie w obrębie każdego gatunku tworzone zostały odmiany w gatunkach, więc w sumie jest dwieście osiemdziesiąt dwa gatunki.
28. O psie mówią, że pochodzi ze sfery gwiezdnej Syriusza, to znaczy z dala od kierunku konstelacji Haptoringi (mała Niedźwiedzica- północ), został oddany później? do tej sferzy scenę (jojist) i dany ludziom, ze względu na jego zdolność ochrony owiec, i jego zdolność obcowania z owcami i ludźmi; do tego pies jest specjalnie przystosowany. mówi się , że jest lepiej wyposażony niż człowiek: ma własne buty, własną odzież i może błąkać się bez wysiłku.
29. Dwunaste to, bestie o ostrych zębach, których przywódca stada tak bardzo się boi, gdy stado owiec jest bardzo źle utrzymywane i nie strzegą go psy.
30. Ohrmazd powiedział kiedy ptak Waresza został przez niego stworzony, który jest ptakiem drapieżnym, tak: „Tyś stworzony przeze mnie, o ptaku Waresza! Moja udręka była większa niż zadowolenie z ciebie, bo ty czynisz wolę złego ducha bardziej niż moją; jak człowiek niegodziwy, który nie nasycił się bogactwem, tak i ty nie nasycisz się rzezią ptaków; ale jeśli nie zostaniesz stworzony przeze mnie, o ptaku Waresza! zostaniesz uczyniony przez niego, złego ducha, jako latający potwor z ciałem Warpy, a wtedy żadne stworzenie nie pozostanie przy życiu.
31. Wiele zwierząt jest stworzonych we wszystkich tych gatunkach z tego powodu, że kiedy któryś ginie przez złego ducha, inne pozostają.
Tłumaczenie na polski: Jacek.